Charakterystyka plamistości siatkowej jęczmienia
Plamistość siatkowa jęczmienia to jedna z najgroźniejszych chorób grzybowych zbóż, a konkretnie jęczmienia. Choroba wywoływana jest przez grzyb Pyrenophora teres.
Plamistość siatkowa jęczmienia – objawy choroby
Pierwsze objawy plamistości siatkowej mogą pojawiać się już w fazie krzewienia jęczmienia. Największe nasilenie choroby obserwuje się od końca fazy krzewienia do fazy strzelania w źdźbło. Do charakterystycznych objawów plamistości siatkowej jęczmienia należą widoczne gołym okiem brunatne kreski, które biegną wzdłuż oraz w poprzek liścia, tworząc siatkę plam. Na liściach powstają również plamy koloru brunatnego, które niekiedy otacza chlorotyczna obwódka.
Plamistość siatkowa jęczmienia – szkodliwość
Źródłem infekcji plamistości siatkowej jęczmienia są pozostawione na polu resztki pożniwne. W wyniku silnego porażeniu blaszki liściowe żółkną, co prowadzi do znacznego ograniczenia powierzchni asymilacyjnej liści. Tym plamistość siatkowa prowadzi do spadku plonów i pogorszenia jakości ziarna. W przypadku silnego porażenia plamistość siatkowa prowadzi do znacznych strat plonu, sięgających nawet 40%. Próg ekonomicznej szkodliwości plamistości siatkowej to 10–15% porażonych liści.
Miejsce występowania plamistości siatkowej jęczmienia
Plamistość siatkowa to choroba spotykana we wszystkich rejonach uprawy jęczmienia jarego i ozimego.
Kiedy może pojawić się plamistość siatkowa jęczmienia?
Plamistość siatkowa jęczmienia rozwija się zwłaszcza w warunkach wysokiej wilgotności powietrza powyżej 80% oraz utrzymującej się w przedziale 10-25°C temperaturze.
Przyczyny rozwoju plamistości siatkowej jęczmienia
Główną przyczyną rozwoju plamistości siatkowej jęczmienia jest obecność grzyba, który zimuje w resztkach pożniwnych i słomie pozostawionych na polu. W sprzyjających warunkach, takich jak wysoka wilgotność powietrza i opady deszczu, grzyb wytwarza zarodniki konidialne, które łatwo rozprzestrzeniają się na zdrowe rośliny. Dodatkowo zbyt gęsty siew oraz brak właściwego płodozmianu sprzyjają szybkiemu rozwojowi plamistości siatkowej jęczmienia.
Jak zapobiegać plamistości siatkowej jęczmienia?
Podstawą w ochronie jęczmienia przed plamistością siatkową jęczmienia jest odpowiednia agrotechnika, w tym płodozmian, usuwanie zachwaszczenia i przyorywanie resztek pożniwnych. Bardzo istotne jest stosowanie zdrowego i kwalifikowanego materiału siewnego oraz zaprawianie ziarna przed siewem.
Zwalczanie plamistości siatkowej jęczmienia
W przypadku przekroczenia progu szkodliwości plamistości siatkowej jęczmienia należy zastosować chemiczne środki ochrony roślin. Zaprawy nasienne są zarejestrowane do zwalczania plamistości siatkowej i stanowią pierwszą linię obrony przed chorobą. Rotacja substancji czynnych oraz monitorowanie szczepu grzyba są kluczowe, aby zapobiec rozwojowi odporności patogenu i utrzymać skuteczność ochrony.