Wpływ temperatury na efektywność zwalczania stonki ziemniaczanej

29.02.2024

Stonka ziemniaczana, żeruje w uprawie ziemniaka już od wiosny, a wczesne gołożery prowadzą do obniżki plonu, wynoszącej w skrajnych wypadkach nawet 60–80%. Zwalczanie stonki ziemniaczanej należy rozpocząć od wyboru insektycydu, działającego w szerokim spektrum temperatury, który sprawdzi się w zmiennych warunkach pogodowych – zarówno w czasie chłodów, jak i upałów. Dlaczego? Biologia rozwoju szkodnika jest tłem do rozważań nad wyborem najlepszego i najskuteczniejszego zoocydu.

Gatunek ciepłolubny, ale…

Stadium zimującym stonki ziemniaczanej są dorosłe chrząszcze, które rozpoczynają aktywność, gdy temperatura gleby na głębokości zimowania wyniesie ok. 15°C. Mimo że stonka jest gatunkiem ciepłolubnym (optimum temp. 18–26°C) znosi także okresowe spadki temperatury.

… potrafi wiele przetrwać!

Badania wykazały, że larwy znoszą temperaturę poniżej progu rozwojowego, ponad 50% larw przeżyło aż 6 dni ekspozycji w 7,5°C. Owady dorosłe i jaja w czasie nocnych chłodów i przymrozków nie doznają znaczących uszkodzeń, a te, które pojawiają się, nie zagrażają przetrwaniu populacji szkodników.

Ciepła wiosna sprzymierzeńcem stonki ziemniaczanej

Ocieplanie się klimatu sprzyja intensywnym pojawom chrząszczy pokolenia zimującego. Dlatego, zwłaszcza w centralnych regionach kraju, konieczny jest wczesny oprysk na stonkę ziemniaczaną. W takiej sytuacji należy zwrócić szczególną uwagę na dobór odpowiednich środków ochrony roślin i sięgnąć insektycyd, który wykaże skuteczne działanie w szerokim spektrum temperatur.

Monitoring uprawy ziemniaka

Żarłoczne larwy najstarszych pokoleń powodują największe straty, szczególnie w uprawie odmian wczesnych i średnio wczesnych. Dlatego zwalczanie stonki ziemniaczanej przeprowadza się w okresie, kiedy na plantacji większość larw znajduje się w młodszych stadiach (L2). Oczywiście, by móc reagować na czas, konieczna jest regularna lustracja plantacji. Po przekroczeniu progu szkodliwości (1 złoże jaj na 1 roślinie lub 15 larw na 1 roślinie, lub 1 chrząszcz na 25 roślinach) należy zastosować oprysk na szkodniki w ziemniakach.

Zwalczanie stonki ziemniaczanej – ograniczenia temperaturowe

Na skuteczność działania insektycydów duży wpływ ma temperatura. Dla większości minimalna wynosi 10–15°C, a w wypadku np. pyretroidów – nie może przekraczać 20°C. W okresie pojawu i żerowania stonki jest zazwyczaj ciepło, niekiedy upalnie. Dlatego najlepszym rozwiązaniem jest insektycyd działający w szerokim zakresie temperatury.

Zwalczanie stonki ziemniaczanej z Mospilan 20 SP

Mospilan 20 SP, którego substancją czynną jest oryginalny japoński acetamipryd, działa skutecznie niezależnie od temperatury. Wiosną, gdy chrząszcze są aktywne, żerują i kopulują i składają jaja, niejednokrotnie po bardzo ciepłych dniach następuje załamanie pogody i chłody. Wykonując oprysk owadobójczy na ziemniaki przy użyciu Mospilan 20 SP, można mieć pewność, że zwalczanie stonki ziemniaczanej będzie powodzeniem. Oryginalny Mospilan 20 SP działa bowiem w każdych warunkach. Zabieg w dawce 0,08–0,12 kg/ha wykonać należy w momencie składania jaj i masowego wylęgu larw. W wypadku silnej presji szkodnika zastosować wyższą dawkę.

Dlaczego Mospilan 20 SP?

• Umożliwia skuteczne i niezawodne zwalczanie stonki ziemniaczanej w szerokim zakresie temperatury, od 5°C do 25°C.
• Oprysk owadobójczy na ziemniaki wykonać można w każdych warunkach, zarówno w czasie chłodnej aury, jak i bardzo ciepłych dni (w czasie upałów w godzinach wczesnoporannych). 
• Niezależnie od temperatury zwalcza wszystkie stadia larwalne i osobniki dorosłe stonki.

Źródła

• Wójtowicz A., Mrówczyński M. (red.) 2016: Poradnik sygnalizatora ochrony ziemniaka. Instytut Ochrony Roślin – PIB, Poznań.
• Hiiesaar K. in., 2014: Cold tolerance of Colorado potato beetle (Leptinotarsa decemlineata Say) adults and eggs. Zemdirbyste-Agriculture, 101 (4): 431−436.
• Erlichowski T. 2017: Insektycydy do zwalczania szkodników nalistnych i glebowych na plantacjach ziemniaka dopuszczone do stosowania w 2017 r. Ziemniak Polski 2: 36–42.
• Urbanowicz J. 2022: Insektycydy do zwalczania stonki ziemniaczanej. Ziemniak Polski 2: 45–51.

Wysłuchaj rozmowy z profesorem Jackiem Twardowskim z Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu i dowiedz się więcej znaczeniu temperatury w trakcie zabiegów insektycydowych!