Ochrona roślin przed przymrozkami – skuteczne metody dla sadów i owoców miękkich

18.04.2025

Dużym problemem, z jakim już corocznie stykają się producenci owoców, są przymrozki w sadach. Jednakże obecnie sadownicy mają do dyspozycji szereg nowoczesnych rozwiązań, które pozwalają im budować odporność roślin na różnorakie czynniki stresowe. A jednym z najbardziej efektywnych są naturalne biostymulatory.

Przymrozki w sadach – czym grożą?

W sadownictwie najbardziej dotkliwe jest uszkodzenie pąków kwiatowych oraz rozwiniętych już kwiatów. Przymrozki w sadach mogą doprowadzić do ich opadania, co skutkuje brakiem owoców. Na skutki przymrozków w okresie kwitnienia najbardziej narażone są gatunki wcześnie kwitnące, takie jak morele, brzoskwinie, wczesne odmiany czereśni, borówek wysokich czy truskawek. Ponadto przymrozki prowadzić mogą do pogorszenia jakości wytwarzanych owoców, które nierzadko są zdeformowane lub mają skórkę pokrytą skorkowaceniami, lub ordzawieniami co wpływa na ich wartość handlową.

Stres roślin wywołany przymrozkami – jak reagują drzewa i krzewy owocowe?

Drzewa i krzewy owocowe reagują na przymrozek w różny sposób. Dużo zależy od tego, z jakim gatunkiem mamy do czynienia, a jaką fazą rozwojową oraz intensywnością przymrozków. Jednakże nawet krótkotrwały, ale silny przymrozek w kluczowych dla budowania plonu okresach może skutkować całkowitą utratą plonu lub znacznym jego spadkiem.

Poza stratami w wysokości czy jakości plonu stres roślin poddanych przymrozkom objawia się spowolnieniem ich wzrostu, a także deformacjami pędów i liści. Uszkodzone przez mróz organy stają się podatne na infekcje grzybowe lub bakteryjne.

Poddane stresowi mrozowemu rośliny uruchamiają szereg mechanizmów mających na celu regenerację uszkodzonych organów czy tkanek. Jednakże wymaga on od roślin dodatkowych nakładów energii, a tych nierzadko brakuje w okresie wiosennym, kiedy rośliny nie wykształciły jeszcze w pełni funkcjonujących liści. Dlatego konieczne jest stosowanie środków, które zwiększą odporność roślin na wiosenne przymrozki.

Przymrozki w sadach – jak wzmocnić odporność roślin na stres?

By złagodzić stres roślin w sadach wywołany przez przymrozki, wykorzystuje się szereg metod. Jednymi z najstarszych są zadymianie i zamgławianie sadów i jagodników poprzez palenie ognisk, specjalnych świec lub pochodni, które ograniczają wypromieniowywanie ciepła. Kolejną z metod jest zraszanie nadkoronowe, w którym zamarzająca woda oddaje ciepło roślinom, ograniczając szkody mrozowe. Obecnie stosuje się także różnego rodzaju wiatraki lub wentylatory, a także nagrzewnice.

Z drugiej strony stosuje się techniki bezpośrednio budujące odporność roślin na przymrozki. Do tego celu wykorzystuje się stymulatory odporności roślin na czynniki stresowe. Są to produkty zawierające składniki aktywne pochodzenia naturalnego lub syntetycznego. Wśród nich dużą popularnością cieszą się biostymulatory.

Biostymulatory roślin – nowoczesne wsparcie w walce z przymrozkami

Biostymulatory stały się przebojem ostatnich lat. Szeroko prowadzone badania pozwoliły na stworzenie produktów, które pozwalają zwiększyć odporność roślin na stresy środowiskowe bez obaw o wysokość plonów. Jednymi z takich produktów są produkty na bazie alg morskich bogate w makro i mikroelementy oraz różnego rodzaju związki organiczne. Ich stosowanie w najbardziej newralgicznym okresie, jakim jest wczesna wiosna, pozwala na zwiększenie stężenia cytoplazmy w komórkach roślinnych. To ogranicza wytrącanie się kryształków lodu w soku komórkowym. A to one odpowiadają zazwyczaj na niszczenie struktur komórkowych i całych komórek roślinnych.

Dobry produkt łagodzący przymrozki w sadach powinien zawierać fitohormony, które stymulują metabolizm roślin, zapewniając lepsze pobieranie składników odżywczych przez tkanki roślin. Ponadto musi zawierać szereg niezbędnych mikroelementów. Tak by w ramach jednego oprysku zapewnić roślinom nie tylko stymulację, ale także prawidłowe dokarmienie niezbędnymi pierwiastkami. Przykładem takiego preparatu jest SHIGEKI. Produkt ten jest bogatym w związki biologicznie czynne ekstraktem ze znanych ze swojego dobroczynnego działania alg morskich Ascophyllum nodosum.